Barattooti Oromoo Yuuniversitii Madda Walaabuu 4 Boqonnaa Yeroo Gannaaf Gara Maatii Isaanii Wallagga,Gidaamii Itti Galan Tika Wayyaaneen Qabamuun Bakka Buuteen Isaanii Dhabame‏

Gabaasa Qeerroo Qellem,Gidaamii Adoolessa 26,2014

Mootummaan wayyaanee barattoota boqonnaa yeroo gannaaf maatii galan maatii irraa  irraa ugguruudhaan qabee mana hidhaatti galchaa akka jirtu gabasi nu gahe addeessa. Har’a gabaasni Qeerroo Qellem Giddamii irraa nu dhaqqabe kan ibsu barattoota madda Walaabuu Yuuniversitii irraa galan aanaa Gidaamii ganda Giraay Sonqaa jedhamu irraa basaasaa wayyaanee aanaa kaan irratti ilmaan Oromoo dabarsee diinaf saaxilun kennaa jiruun saaxilamanii humna waraana Wayyaanetti kennamuudhaan  Adoolessa gaafa 18/2014 qabamanii hidhamanii jiru. Basaasaan wayyaanee maqaan isaa Waaqgaarii Qan’aa kan jedhamu jiraataa aanaa Gidaamii ganda Giraay Sonqaa jiraataa kan ture amma garuu ganda Afteer Saanboo jedhamutti teessoo jireenya isaa kan jijjiirrate maqaa qindeessitoota FDG,Miseensa ABO, Alabaa ABO fannisuutiin, uummata kakaasuu fi ijaaruun duras aanaa kana keessatti isaan kun warra duraati jechuudhan yuuniversitii irratti hojii kana hojjetaa akka turan jedhee diinaaf kennee kan jiru gabaasni nu gahe ibsa, ijoollotni kuni maqaan isaanii akka arman gadii kan taheedha

1.Gammadaa Birhaanee

2.Solomoon Taaddasaa

3.Mallasaa Taaffasaa

4.Amaanu’eel Facaasaa

kan jedhamaniidha, namootni maatii akka tahanii fi amma gara itti hidhamanillee kan hin beekmne tahuu isaa Qeerroon gabaasee Qellem Wallaggaa Gidaamii irraa nuuf gabaasee jira.

Manni murtii waliigala Oromiyaa ol iyyaannoo Oromoota mana hidhaa Amboo keessatti hidhamanii ilaaluun mirgii wabii isaanii qarshii 1000′n akka eegamuuf kan murteesse humni Poolisa fi loltoota Wayyaanee guutummaatti dura dhaabbachuun murtii dhadacha Oromiyaa fashalsuun Oromoota hidhaatti deebise.

Gabaasaa: Adoolessa 18,2014 ,Manni Murtii Waliigala Oromiyaa ol iyyaannoo Oromoota mana hidhaa Amboo keessatti hidhamanii ilaaluun, mirgii wabii isaanii qarshii 1000′n akka eegamuuf muteessuullee Mootummaan abbaa irree Wayyaanee humna waraanaa fi qawweetti amanaa jiru, Murtii manni murtii waliigala Oromiyaa murtees hin fudhadhu jechuun ilmaan Oromoo akka hidhaa irra hin gadhiifamne humna loltuu, tikaa fi poolisa of harkaa qabuun dura dhaabbachaa jira.‏

Sochii FDG Oromiyaa keessatti gaggeeffamaa jiruun wal-qabatee FDG karaa nagaa uummaatni Oromoo Godina Lixa Shawaa diddaa sirna abbaa irree irratti gaggeessa jiru jabeessuun mootummaan faashistii Wayyaanee nu hin bulchu jechuun karaa nagaa uummata sagalee diddaa dhageesisaa jiru irratti mootummaan Wayyaanee baatii Eblaa irraa eegaluun hanga ammaatti uummata Oromoo hidhuu, ajjeessuu, ukkamsuun gara dabarsuu, madeessuu fi gochaa diinummaa uummata Oromoof qabu mul’isuuf jecha jiraachun beekamadha. Ilmaan Oromoo badii tokko malee jumlaan ukkanfamanii mana hidhaa wayyaanee Magaalaa Amboo fi naannoo isheetti argamanitti galfamani utuu mana murtiitti illee hin dhiyaatiin dararama kan jiran ta’uun ibsamera.

Haa ta’uu malee kaka’umsaa fi dammaqinsaan hoggansii Qeerroon Bilisummaa Oromoo dhihaa Oromiyaa uummataa fi Maatii hidhamtoota ilmaan Oromoo cina dhaabbachuun uummata keenya hidhamanii dararama jiraniif ol iyyaannoo gara mana murtii waliigala Oromiyaatti dhiyeessuun torbee darbee keessa ilmaan Oromoo seeraan ala hidhamanii dararamaa jiran erga hidhamanii gariin isaanii utuu mana murtiitti hin dhiyaatiin baatii sadii oliif hidhamanii dararamaa waan jiraniif haalduree tokko malee mirgii seeraan qaban eegamee akka gadi lakkifamanii fi akka mirgi wabii isaaniif eegamuuf jechuun ol- iyyaannoon hidhamtoota Oromoo karaa bakka bu’oota isaanii Mana murtii Oromiyaaf dhiyaatee deebii eeggachaa ture.

Manni murtii Waliigala Oromiyaa Iyyaannoo hidhamtoota ilmaan Oromoo itti dhiyaate ilaaluun Adoolessaa 17/2014 Dhaddacha oleen uummaanni Oromoo Manneen hidhaa Godina Lixa shawaa Amboo irraa iyyaannoon dhiyaateef yakka akka hin qabne hubachuun kanneen ol iyyaannoon qaqqabee jiruuf mirgii wabii qarshii 1000 akka eegamuuf ajaja mana murtii waliigala Oromiyaa dabarsuun isaa ni yaadatama.

Garuu dabballootni mootummaa Abbaa irree gaafa afrikaa Wayyaanee EPRDF/TPLF/OPDO ‘n humna waraanaa fi hidhatoota dabalachuun akka ilmaan Oromoo kamuu mirgi wabii isaanii kanneen eegameefii jiru, hin gadhiifnuu jechuun daraaraan itti caaluu ibsamee jira. Kana malees ilmaan Oromoo yeroo amma mana hidhaa kalchallee Ambootti hidhamanii jiran mirgii wabii isaanii afaan qawween sarbamee jira. Humnootni waraanaa, Tikaa fi poolisootni dabballee abbaa irree Wayyaanee ta’aan ilmaan Oromoo akkan hin hiikamne afaan qawween ajaja mana murtii Oromiyaa dura dhaabbatan. Haallii kun uummata daran kan aarsee waan ta’eef uummaanni manni murtii Oromiyaa aangoo hin qabuu?? Jechuun FDG irratti kaachisuuf qophii cimaa irratti argama. Magaalaan Amboo fi manneen hidha Amboo keessatti argaman humna waraanaa guddaan eegamaa jiru. Ilmaan Oromoo mirgii wabii eegaamee fi jiruu atattamaan yoo kan hin gadhiifamnee ta’ee rakkoon ulfaataan mmootummaa abbaa irree Wayyaanee akka mudachuuf jiruu poolisootni ilmaan Oromoo sabboontota ta’an ibsaa jiru.
Mootummaa wayyaanee EPRDF/TPLF/OPDO olaantummaa seeraatti hin amanne, mirga namummaa fi dimookiraasii afaan qawween nurra mulqaa jiru angoo irraa maqsuuf yeroon gamtaan qabsoo FDG finiinsan amma,waamicha FDG dhiyeenyatti hoggansii Qeerroo bilisummaa Oromoo godina dhiha Oromiyaa dabarsuu hordofuun, uummaanni Oromoo qotee bulaan, dargaggoonni, barattootni, barsiisotni, daldalaan, hojjetaan mootummaa, dafqaan bultootni, poolisootni , fi hidhattootni dhalootaan Oromoo taatanii fi sabboonummaan Oromummaan isinitti dhagaa’amu FDG keessatti hirmaachuun ga’ee keessan akka gumaachitan hoggansii qeerroo
bilisummaa Oromoo waamichaa lammummaa isiniif dabarsaa jira.
 

Wallagga,Dambii Dolloo Keessatti Loltooti Wayyaanee Moggaasa Agaaziin Sosso’an Wal Reeban.

Adoolessa  17,2014 humni waraana Wayyaanee naannoo Dambi Doolloo qubsiifame FDG naannoo sanatti ta’aa jiruun wal qabatee wal dhabbiin jidduu isaaniitti daddaraaraa kan dhufe yeroo ta’u. Tarkaanfiilee uumanni naannoo sanii fudhatuu fi diddaa sirna Wayyaanee argisiisan irraa kan ka’e loltoota goosaan Oromoo hin ta’iin heddumminaan naannoo san qubachiisan.Haala kanaan kan ka’e rakkoon keessatti uumame daran jabaachuu irraan guyyaa har’aa Adoolessa 17,2014 mooraa keessaa wal baasuun reebicha wal irratti raawwataa akka jiran gabaasi Qeerroo naannicha irraa ibsu addeessa.

Haala kanatti kan baarage mootummaan Wayyaanees battalatti araaraf sababa jedhuun lolotoota Federaalaa bakka dhufanii hin beekamne heddumminaan gara Magaalaa Dambi Doollootti galchaa akka jirus gabasi kun hima.

Haalli kun naannoo DD qofa osoo hin taane bakkoota adda addaa waraanni Wayyaanee qubatee jirutti rakkoon fakkaataa akka argamaa jiru dha.

Gama biraan barattooti Oromoo Yuunversitii keessaan boqonnaaf maatii isaanii dubbisuuf gara Dambii Doolloo,Gidaamii  fi  Anfillootti gala jiran buufata konkolaataa irraa eegalanii hamma ganda galaniitti akka sakata’amaa jiran beekame.

Oromoota 60 ta’an Kanneen Wallagga,Magaalaa Najjoo Irraa Hidhaman Irratti Manni Murtii Wayyaanee Ragaa Sobaan Himata Bane.

Gabaasa Qeerroo magaalaa Najjoo Adoolessa 15,2014

Kanaan dura FDG magaalaa Najjoo keessatti gaggeeffameen ilmaan Oromoo magaalaa Najjoo keessatti qabamanii mana hidhaa Wayyaanee EPRDF itti jumlaadhaan guuraamanii hidhamuu fi dararamaa akka turan gabaasuun keenya ni yaadatama. Haaluma kanaan ammos Oromooti 60 adda durummaan qindeessitoota FDG ti jedhamnii yakkamuun hidhamanii reebichi hamaan irraan gahamaa jiraachuu gabaasi Qeerroo addeessa.

Oromoota 60 ol ta’an kana keessaa ammo Wallagga Lixaa keessatti akeeka ABO uumata barsiisuun FDG adda durummaan qindeesitaniittu sababa jedhamuun humna tikaa Wayyaaneen yakkamanii mana murtii godinaa kan magaalaa Gimbii irratti himataman. Kanneen keessas namoota 8 filuu dhaan galmee namootaa jalatti tarreessuun ragaa sobaan dhaddachi Wayyaanee yakka jira.

Akkaataa kanaa gadiitiin Wayyaaneen murtoo itti kennuuf jecha Oromoota kana irratti raga sobdoota irratti qopheessuun mana murtiitti dhiyeessaa jiran keessaa wal duraa duubaan:
1.Barsiistuu Yaadanii Malaakuu Garbaa.
Namoota ragaa ishee irratti bahan:-
1.1 Eebbaa Galataa Nagaasaa
1.2 Tamasgeen Gudduu Sadansaa
2.Barsiisaa Booranaa Gidduu
Namoota ragaa irratti bahaa jiran
2.1 Nigaatuu Dheeressaa Dhaabaa
2.2.Poolisii Tafarii Bantii Odu
2.3 Girmaa Saakkataa Hundee
3.Mitikkuu Nagaasaa Cammir-Barataa kutaa 11ffaa
Namoota Ragaa Irratti Bahaa Jiran
3.1 Poolisii Tafarii Bantii Oduu
3.2 Poolisii Iddoosaa Abdiif Eliyaas
4.Gammachiis Israa’el-Barataa
Namoota Ragaa Irratti Bahaa Jiran
4.1 Ifreem Bayyanaa Gammachuu
4.2 Geetachoo Addisuu Caalaa
4.3 Raggaasaa Dhaabaa Galataa
5.Lammeessaa Malaakuu Garbaa-(Shufeera)Obboleessa B/tuu Yaadanii
Malaakuu Garbaati
Namoota Ragaa Irratti Bahaa Jiran
5.1 Tasfaa Taaddasaa Caalaa
6.Taarikuu Ittafaa Galataa-Barataa
Namoota Ragaa Irratti Bahaa Jiran
6.1 Daani’el Aseffaa Birhaanuu
6.2 Jigaayyoo Tokkummaa Qumbii
7.Fiqiruu Tafarraa Dhaabaa-Dafqaan Bulaa
Namoota Ragaa Irratti Bahaa jiran
7.1 Alamaayyoo Negeraa Gobbuu
7.2 Abbabee Hiikaa Atoomsaa
8.Gaaddisaa Bayyanaa Qannoo
Namoota Ragaa Irratti Bahaa Jirabn
8.1 Dessaaleny Dhidhiitaa Waakkannee-Itti gaafatamaa dhimma
nageenyaa aanaa Najjoo Namootni maqaa sochii ABO faarsuu fi hojii dhaabaa hojjetaa jiru akkasuma nama ijaaraa jiru jechuudhaan himata irratti bananii gara mana murtii godinaa magaalaa Gimbii irratti deddeebisaa akka jiran gabaasni Qeerroo har’a nu gahe addeessa.